Karı koca arasında hak olur mu ?

Karı Koca Arasında Hak Olur mu? Toplumsal Cinsiyet, Empati ve Adalet Üzerine Bir Bakış

Bazen bir kahve sohbetinde, bazen de sessiz bir akşamda şu soruyu duyarız: “Karı koca arasında hak olur mu?” Bu cümle, sadece bir merak değil; toplumun en derin kalıplarına, aileye, cinsiyet rollerine ve adalet anlayışımıza dokunan bir sorgulamadır. Bu yazıyı bir tartışma başlatmak için değil, birlikte düşünmek için yazıyorum. Çünkü “hak” dediğimiz şey, yalnızca hukukun konusu değil; vicdanın, eşitliğin ve sevginin de meselesidir.

Toplumsal Cinsiyet Rolleri ve Evlilikte Hak Algısı

Toplum, yüzyıllardır evliliği belli kalıplar içinde tanımladı. Kadına “fedakâr”, erkeğe “sorumlu” rolünü biçti. Ancak modern dünyada bu tanımlar giderek değişiyor. Artık kadınlar sadece “evin içindekiler” değil; fikirleriyle, üretimleriyle, hayalleriyle toplumun her alanında yer alıyor. Erkekler de artık duygularını bastırmadan, paylaşabilen, empati kurabilen bireyler olarak kendilerini yeniden tanımlıyor.

Bu dönüşümle birlikte şu soru daha da önem kazanıyor: Eşitlik varsa, hak da var mıdır? Evet, olur. Çünkü hak, birinin diğerine üstünlüğü değil; karşılıklı saygının sınırlarını belirleyen bir denge unsurudur. Kadın ve erkek, aynı evin içinde farklı pencerelerden bakar ama aynı manzarayı görür.

Kadınların Empati Odaklı Yaklaşımı

Kadınlar, tarih boyunca duygusal zekâ ve empati yönüyle toplumsal ilişkilerin taşıyıcısı oldular. Birçok kadının evlilikte “hak” kavramına yaklaşımı, karşısındakini anlamak ve uzlaşmak üzerinden şekillenir. Onlar için adalet, çoğu zaman “benim kadar o da mutlu mu?” sorusunda gizlidir. Bu yön, toplumun yumuşak gücüdür.

Ancak bu empati, bazen kadınların kendi haklarından vazgeçmelerine de neden olabiliyor. Sevgiyle sabır karıştırıldığında, denge bozulabiliyor. İşte tam da bu noktada, “hak” kelimesi bir hatırlatma işlevi görür: Her sevginin, her sorumluluğun, bir sınırı ve karşılığı olmalıdır.

Erkeklerin Çözüm Odaklı ve Analitik Yaklaşımı

Erkekler, çoğu zaman sorunlara analitik ve çözüm merkezli bakar. Onların “hak” anlayışı, adil paylaşım ve sistematik düzen üzerinden şekillenir. Bu, duygusal olarak mesafeli görünse de, aslında yapıcı bir yön taşır. Evlilikte bu özellik, kriz anlarında denge unsuru olabilir. Fakat önemli olan, bu çözüm arayışının duygusal bağları zedelememesi; adaletin yalnızca “mantıkla” değil, “vicdanla” da kurulabilmesidir.

Sosyal Adalet Perspektifinden: Hak, Aşkın Gölgesi Değil, Işığıdır

Toplumsal cinsiyet eşitliği, yalnızca bireysel ilişkilerde değil, bütün bir toplumun refahında belirleyici bir etkendir. Eşler arasında “hak” kavramını konuşmak, sevgiyi zedelemez; aksine güçlendirir. Çünkü adaletin olduğu yerde güven doğar, güvenin olduğu yerde sevgi kök salabilir.

Birbirine “hak tanımayan” ilişkilerde sevgi, zamanla bir yük haline gelir. Oysa hak, ilişkiye nefes aldırır. Kadın da erkek de, hem birey hem eş olarak var olabildiğinde, o ilişki gerçekten eşit ve sürdürülebilir hale gelir.

Birlikte Düşünelim

Peki, sizce “hak” kelimesi evlilikte mesafe mi yaratır, yoksa anlayışı mı derinleştirir? Birbirine hak tanımak, sevgiyi azaltır mı yoksa olgunlaştırır mı?

Belki de en doğru cevap, her çiftin kendi hikâyesinde gizlidir. Çünkü evlilik, ne yalnızca duygunun ne de yalnızca mantığın alanıdır. O, iki farklı dünyanın ortak zeminde buluşma çabasıdır.

Ve bu zeminde, “hak” varsa, gerçekten biz vardır.